کاهش سرمایه در قانون

ثابت بودن سرمایه شرکت از بارزترین مشخصات آن محسوب می شود. زیرا با وجود این سرمایه از تسویه طلب طلبکاران اطمینان حاصل می شود از اینرو شرکا مجاز به برداشت آن و متعاقبا کاهش آن نمی باشند و نیز اجباری جهت افزایش سرمایه ندارند. ولی بخاطر مشکلات مالی و فراز و فرودهای اقتصادی ، این سرمایه دچار تغییراتی از جمله افزایش یا کاهش می شود.

هیات مدیره جهت اعمال تغییرات چه کاهش و چه افزایش، باید دست کم 45 روز قبل از برگذاری مجمع فوق العاده ،بازرس / بازرسان شرکت را از پیشنهاد خود مطلع سازد. پیشنهاد مذکور مورد بررسی بازرس/ بازرسان قرار گرفته و آنها نظر خود را در مجمع عمومی فوق العاده گزارش می دهند. مجمع نیز پس از شنیدن گزارش فوق در رابطه با کاهش یا افزایش سرمایه رای گیری می کند.

ما روند افزایش سرمایه شرکت را در چندین مقاله گذشته توضیح دادیم ولی در مقاله حاضر نحوه کاهش آن را مورد بررسی قرار می دهیم. توضیح این نکته ضروری است که اگر در این زمینه به مشورت نیاز داشته باشید، می توانید با همکاران متخصص و کارآمد ما در ثبت شرکت نیک در ارتباط باشید.

کاهش سرمایه

با وجود اینکه سرمایه شرکت به عنوان ضمانت تسویه طلب طلبکاران تلقی می شود و از اینرو شرکا مجاز به برداشت از آن نیستند، ولی امکان تعیین میزان کاهش آن در اساسنامه شرکت وجود دارد تا بتوان از طریق برداشت سرمایه شرکت را کاهش داد. توجه به این امر ضروری است که حداقل سرمایه اولیه شرکت نباید از یک دهم آن کمتر شود ( ماده 222 قانون تجارت ) .

درصورتی کاهش سرمایه مناسب و خوب است که شرایط شرکت بواسطه ضرر و زیان های متحمل شده ، نامطلوب و نامساعد باشد. شرکا زمانی می توانند سود را در میان خود تقسیم کنند که ضررهای مذکور جبران شود. درصورتی که هیات مدیره تصمیم به کاهش سرمایه چه اختیاری و چه اجباری بگیرد باید قبل از برگذاری مجمع عمومی فوق العاده (دست کم 45 روز قبل ) پیشنهاد کاهش سرمایه را به همراه دلایل منطقی انجام آن به بازرس/بازرسان ارائه دهد و آنها نیز با بررسی و رسیدگی پیشنهاد، نظرشان را در مجمع گزارش دهند. مجمع نیز با شنیدن گزارش مزبور رای گیری خواهد کرد.

نخست : کاهش اختیاری سرمایه

زمانی مجمع عمومی فوق العاده به پیشنهاد کاهش اختیاری سرمایه هیات مدیره رای می دهد که :

الف- بواسطه ان کاهش، خدشه ای به تساوی حقوق صاحبان سهام وارد نشود.

ب- سرمایه شرکت بیش از مقدار مندرج در قانون ( پنج میلیون ریال) کاهش نیابد. فقط به شکل زیر می توان سرمایه شرکت را به شکل اختیاری کاهش داد : کاهش بهای اسمی سهام به نسبت متساوی و رد مبلغ کاهش یافته هر سهم به صاحب آن .

دوم : کاهش اجباری سرمایه

هیات مدیره متعاقب ماده 141 لایحه قانونی، زمانی موظف به برگذاری مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام و بررسی پایان کار یا ادامه کار شرکت می شود که نیمی از سرمایه شرکت بواسطه ضررهای متحمل شده از دست رفته باشد. کاهش سرمایه تا میزان موجود پس از رای به ادامه کار شرکت ممکن می گردد که به این نوع کاهش، کاهش اجباری می گویند. کاهش اجباری سرمایه طبق تبصره ماده 189 لایحه قانونی به دو روش الف ) کاهش تعداد سهام و ب) کاهش مبلغ اسمی سهام صورت می پذیرد.